ogon

ogon

poniedziałek, 8 czerwca 2015

Co szczur widzi?


Szczury z wybarwionymi oczami (z oczami black i dark ruby) 




Szczury, w przeciwieństwie do ludzi, mają tylko dwa typy komórek czułych na światło: "zielone" (88%) i "niebieskie" (12%). Komórki "niebieskie" są również czułe na światło ultrafioletowe. 

Postrzeganie kolorów 
Szczury widzą w ultrafiolecie (przykłady jak wygladają kwiaty w świetle UV sa pokazane na stronie http://www.naturfotograf.com/UV_flowers_list.html ), a także są zdolne do rozrózniania światła ultrafioletowego i widzialnego oraz barwy zielonej i niebieskiej, barwa czerwona jest dla nich ciemnym kolorem. Nie są jednakże w stanie rozpoznawać tych kolorów na podstawie odcieni szarości. 
Komórki czułe na światło stanowią u szczurów tylko 1% komórek czuciowych na siatkówce (u ludzi 5%). Pozostałe 99% to komórki rozrózniające tylko jasność od ciemności. Dlatego też w życiu szczura ważniejsze jest natężenie światła, a nie barwy. 

Wyjatkiem jest światło ultrafioletowe. 
Nie zostało to jeszcze zbadane, ale uważa się, że światło ultrafioletowe pełni ważne funkcje rozpoznawcze. 
Przykłady: 
- mocz świeci w ultrafiolecie. Dlatego szczury WIDZĄ swoje siuśki (również je czują). Niestety, siuśki widzą również drapieżnicy (np. sowy). 
- różne fragmenty ciała gryzonia świecą w ultrafiolecie z róznym natężeniem. Przykładem moga być koszatniczki. Ich brzuch świeci słabiej niż reszta ciała. Dlatego, gdy zbliża się wróg, pokazuja brzuch dzięki czemu są słabiej widoczne. 
- widzenie w ultrafiolecie o zmroku. W ultrafiolecie widzieć można tylko w ciągu dnia, przy czym największe natężenie jest rankiem i o zmierzchu. Szczury to zwierzęta nocne, ale swą aktywnośc zaczynają jeszcze przed zachodem słońca. Wówczas, o zmroku, widzenie w ultrafiolecie może być szczególnie przydatne. 

Ostrość wzroku 
Ostrośc wzroku szczura z ciemnymi oczami wynosi 1 cpd (cycles per degree), albinotycznego 0,5 cpd, a ludzkiego aż 30 cpd. 
Zdolnosc ogniskowania jest równiez u szczurów słabsza. Obraz, jaki widzą jest rozmyty (taki, jak u ludzi z wadą wzroku, którzy nie założyli okularów). 

Orientacja w przestrzeni 
Pole widzenia. Usytuowanie oczu po bokach głowy tworzy bardzo duże pole widzenia, ale także problemy z widzeniem obuocznym. Takie usytuowanie oczu pozwala na obserwację świata z prawie każdego kierunku w jednym momencie. Natomiast upośledza szacowanie odległości w taki sposób, jak robimy to my. 
Szacowanie odległości za pomocą ruchów głowy (tzw. motion parallax). Kiedy szczur porusza głową z jednej strony na drugą widziane przedmioty przesuwają się - bliższe przesuwają się szybciej od dalszych. Zjawisko to zwane jest relative motion parallax. Na podstawie różnic w szybkościprzesuwania przedmiotów szczur ocenia odległość między nimi. Podczas ruchów głową przesuwa się również obraz na siatkówce. Jego ruch i amplituda ruchów głowy słuzy do obliczenia odległości pomiędzy obserwatorem a przedmiotem (tzw. retinal motion parallax). Relative motion parallax jest wykorzystywana przez szczury przy skokach do szacunku odległości. 
Orientacja w przestrzeni za pomocą punktów orientacyjnych. Szczury wykorzystuja punkty orientacyjne w przestrzeni i za ich pomocą sie poruszają. Gdyby włożyć szczura do labiryntu i kręcić nim ze szczurem w środku zgubi się jak nic, ale już możliwosć zarejestrowania przez szczura ruchów punktów orientacyjnych pozwala mu odnaleźć drogę (w praktyce, gdyby kręcić labiryntem, ale szczura trzymac w jednej pozycji). Wyszukiwanie punktów orientacyjnych pomaga szczurowi w poznawaniu nowych miejsc. Szczur potrafi rozpoznac wzrokiem punkty oddalone o 51 cm, zaś juz z 75 cm (prawie metr!) widzi, czy przejście jest zamknięte, czy nie. 
Jednakże na bardzo krótkich dystansach szczury polegają głównie na wibrysach. Aby to zobrazować mozna wykonac następujące doświadczenie. Nad taflą szklaną jest inna tafla szklana, która w połowie jest nad ta poprzednią, a wpołowie nad próżnią. Człowiek instynktownie wejdzie tylko na te taflę nad inną taflą. Szczur bez lęku wejdzie na tafle nad próżnią, bo wibrysami wyczuł twardą powierzchnię. Szczur, którego wibrysy zostały skrócone, nie wyczuje twardości tafli, a będzie polegał tylko na wzroku. Dlatego pójdzie tak, jak człowiek. 

Uszkodzenie wzroku 
Uszkodzenie wzroku u szczurów o oczach wybrawionych następuje w wieku ok. 2 lat. Wiąże się to ze zmniejszeniem ilości komórek czuciowych na siatkówce. Dlatego szczury starsze widzą gorzej od młodszych (ale wciąż widzą - jak ludzie). 

Szczury albinotyczne; przez albinotyczne w kontekście wzroku rozumiem wszystkie o oczach ruby i pink - jasnoczerwonych 

Źrenice szczurów albinotycznych pozbawione są barwnika - ich kolor czerwony pochodzi od krwi zasilającej oko. Szczury te nie posiadają równiez barwnika w głębi oka - tego barwnika, który absorbuje światło. Dlatego światło w oku szczura ulega załamaniu; jego oczy są wypełnione światłem. Z czasem prowadzi to do uszkodzeń siatkówki. Równiez połączenia pomiędzy oczami a mózgiem u tych szczurów są inne. Dlatego te szczury widzą gorzej. 

Ostrość wzroku. Jest dużo niższa aniżeli u szczurów o oczach wybarwionych. I pogarsza się szybko z wiekiem. 

Niemożnosc widzenia w jasnym świetle. U szczurów o wybarwionych oczach źrenice kontrolują ilosć światła wpadajacego do oka. U albinosów nie. Całość światła wpada do ich oczu i oślepia je. Dlatego tez szczury w jasnym świetle prawdopodobnie nic nie widzą. 

Niemożnośc widzenia przy niskim natężeniu światła. Albinosy posiadaja mniej komórek rejestrujacych jasność i ciemność. Dlatego mają kłopoty z widzeniem, gdy jest zbyt mało światła. 
Ich oczy też dłużej adaptują się do ciemności (ok. 3 h), aniżeli oczy wybarwione (ok. 30 minut). 

Problemy z określeniem, co widzą poszczególne oczy. U normalnych ssaków jest tak, że lewa strona każdego oka łączy się z prawą półkulą, a prawa strona - z lewą półkulą. U albinosów prawie całe lewe oko łaczy się z prawą półkulą, a parwie całe prawe - z lewą półkulą. Dlatego szczur miewa kłopoty z korelacją tego, co widzi lewe oko z tym, co widzi prawe. 

Problemy z szacowaniem odległości. W teście z taflami szklanymi szczury albinotyczne, podobnie jak te z oczami wybarwionymi, poruszały się po tafli zawieszonej nad próżnią posługując się wibrysami. Gdy przycięto im wibrysy równiez, podonie jak wybarwione, szły pod tafli nad taflą niżej, ale często (20%-33%) nie wchodziły na żadną. Świadczy to o trudnosciach w szacowaniu odległości za pomocą wzroku. Szczur albinotyczny pozbawiony wibrysów jest w zasadzie "ślepy". 
Przesuwanie głową w poziomie tych szczurów jest próbą, mimo wszystko, zmierzenia odległości. Dlatego przesuwają nią mocniej i wyraźniej niż szczury wybarwione. 

Niszczenie siatkówki. Światło, niezaleznie od natężenia oslepia szczury albinotyczne i niszczy komórki na siatkówce. Powazne zniszczenia są rejestrowane po 24-godzinnej ekspozycji na światło, a po kilku tygodniach ekspozycji szczur jest ślepy. 


PODSUMOWANIE 
Szczury wybarwione widzą zieleń, kolor niebieski i ultrafiolet. Jednakże to co widzą jest zamazane, a gryzonie polegają na słuchu i węchu. 
Albinosy mimo, ze nie widza kolorów, mają inne bardzo powazne problemy z widzeniem, a kilka tygodni z otwartymi oczami może bezpowrotnie pozbawic je wzroku. Okazuje się, że dodatkowo maja one uposledzony węch, ale słyszą normalnie. 
Poniższe zdjęcia pokazują co widzi człowiek, szczur o oczach wybarwionych i albinos: 

Człowiek:

Szczur wybarwiony:

Albinos:

6 komentarzy:

  1. Mój ukochany szczur stracił oko jestem smutny i zły że tak się dzieje.

    OdpowiedzUsuń
  2. a mój był jak na kleju przyczepiony nie dało się go na trawniku postawić bo wchodził po rękawie z powrotem, aż zaczeła sie wiosna, kwiaty zapachły, i szczur wzioł zniknął na amen, może spotka kolegów...

    OdpowiedzUsuń
  3. Co zrobić dzisiaj zauważyłam,że mój szczurek dumbo ma początki bielma na obu oczkach

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. kochać dalej

      Usuń
    2. Ooo tak kochać kochac i kochać i dużo przytulać i nosić ❤️

      Usuń
  4. Mój szczurek mi coraz bardziej ufa i jestem niemal pewna że to początek nowej i dobrej przyjaźni

    OdpowiedzUsuń